অসমীয়া জাতিৰ শিৰৰ মুকুট নামঘৰ

অসমীয়া জাতিৰ শিৰৰ মুকুট নামঘৰ

পৰিচয় :

বৈষ্ণৱ ধৰ্ম তথা অসমীয়া জাতিৰ শিৰৰ মুকুট স্বৰূপ 'নামঘৰ' অসমীয়া জাতীয় জীৱনৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংগ।এই নামঘৰ বাদ দি এখন সুস্হ অসমীয়া সমাজ মুঠেই আশা কৰিব নোৱাৰি। নৱবৈষ্ণৱ ভক্তি ধৰ্মৰ গুৰি ধৰোতা মহাপুৰুষ শ্ৰীমন্ত শঙ্কৰদেৱে অসমীয়া জাতীয় জীৱনৰ ধৰ্মীয়, সামাজিক তথা ক'লা-সংস্কৃতিৰ উত্তৰণৰ মহান উদ্দেশ্য লৈ নামঘৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল।এই লেখাটিৰ জৰিয়তে অসমীয়া জাতিৰ শিৰৰ মুকুট নামঘৰ আৰু ইয়াৰ আধ্যাত্মিক দৰ্শনৰ লগতে বিভিন্ন অংগ সমূহৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে।

নামঘৰ কি ? :

নামঘৰ কি? বুলিলে আমি কব পাৰোঁ যে মহাপুৰুষ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱৰ দ্বাৰা ঈশ্বৰৰ গুণানুকীৰ্তন শ্ৰৱণ কীৰ্তন কৰাৰ উদ্দেশ্যে প্ৰতিষ্ঠিত এটি গৃহ। য'ত আধ্যাত্মিক নৃত্য, নাট্য, গীত আদি ক'লা সংস্কৃতিৰ চৰ্চা কৰাৰ লগতে অনেক মাংগলিক উৎসৱাদি পালন কৰাৰ উপৰিও সমাজ একোখনৰ বিভিন্ন ধৰণৰ আলাপ আলোচনা,বাদ বিবাদ সমাধান আদিও কৰা হয়।

নামঘৰৰ উৎপত্তি :

নামঘৰ সৃষ্টি বা উৎপত্তি সম্পৰ্কে অসমীয়া সমাজত ভকত বৈষ্ণৱ সকলৰ মাজত মতভেদ দেখা যায়। অৱশ্যে বিভিন্ন জন সমাজৰ অনুকৰণীয় ব্যক্তিয়ে নামঘৰ উৎপত্তি সম্পৰ্কে নিজা নিজা মত আগবঢ়োৱা পৰিলক্ষিত হয়।যেনে- শ্ৰী প্ৰভাত চন্দ্ৰ দাস দেৱৰ দ্বাৰা লিখিত 'ভিন্নজনৰ দৃষ্টিত সত্ৰৰ উৎপত্তি আৰু বিচ্যুতি' গ্ৰন্থত পোৱা যায় যে শংকৰদেৱৰ আবিৰ্ভাৱৰ আগলৈকে ভাগৱত তথা সংস্কৃত সাহিত্যৰ দুই এঠাইত সত্ৰ শব্দটো উল্লেখ পোৱা যায় যদিও সত্ৰ বা নামঘৰৰ কতো আনুষ্ঠানিক ৰূপ লাভ কৰা নাছিল। মহাপুৰুষ শ্ৰীমন্ত শঙ্কৰদেৱ গুৰুজনাই তাৰাৰ ভক্তি ধৰ্ম প্ৰচাৰ আৰু প্ৰসাৰৰ উদ্দেশ্যে সৰ্বপ্ৰথমে সত্ৰ আৰু নামঘৰ আনুষ্ঠানিক ৰূপ দিলে।

আনহাতে, নামঘৰ উৎপত্তি সম্পৰ্কে ড° লক্ষীনন্দন বৰাদেৱে তেখেতৰ গ্ৰন্থ 'যাকেৰি নাহিকে উপাম' নামৰ গ্ৰন্থত প্ৰকাশ কৰিছে যে শংকৰদেৱে মহেন্দ্ৰ কন্দলী টোলত শিক্ষা সাং কৰি গৃহলৈ অহাত বংশ পৰিয়ালৰ লোক তথা গাঁৱৰ ৰাইজে তাৰাৰ মুখপদ্মৰ পৰা প্ৰভূ ভগৱন্তৰ গুণ মহিমা শুনিবলৈ অহা লোকেৰে তাৰাৰ মাৰল গৃহত বহিবলৈ ঠায়ে নোযোৰা হোৱাত এটি আহল বহল মুকলি ঘৰৰ নিৰ্মাণ কৰাৰ সিদ্ধান্ত কৰিলে। ৰাইজৰ সহযোগত কীৰ্তন ঘৰৰ ভেঁটি বন্ধা হ'ল।পূৱ মূৰে উত্তৰা-দক্ষিণাকৈ মণিকূট নিৰ্মাণ কৰা হ'ল। এনেদৰেই এই উপাসনাৰ গৃহ নিৰ্মিত হ'ল আৰু এই গৃহ ভাগিয়েই হৰিমন্দিৰ, কীৰ্তন ঘৰ বা নামঘৰ নামেৰে অসমীয়া সমাজত পৰিচিত হৈ আহিছে।

নামঘৰৰ প্ৰধান অংগ সমূহ আৰু ইসমূহৰ নিৰ্মাণ প্ৰণালী :

শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱে সৃষ্টি কৰা এটি পূৰ্ণাংগ নামঘৰৰ প্ৰধান অংগ সমূহ হৈছে-

১.	মূলগৃহ বা কীৰ্তন ঘৰ।
২.	মণিকূট।
৩.	ছো-ঘৰ।
৪.	বাট চ'ৰা বা কৰাপাট।

মূলগৃহ বা কীৰ্তন ঘৰ :

একোটা নামঘৰৰ যি অংশত ভগৱানৰ গুণানুকীৰ্তন শ্ৰৱণ আৰু কীৰ্তন কৰা হয় , সেই অংশ ভাগক কোৱা হয় মূলগৃহ বা কীৰ্তন ঘৰ।অতিজতে নামঘৰ সমূহ কাঠ,বাঁহ,খেৰ,ইকৰা আৰু বেত আদিৰে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল।গুৰু জনাই মূলগৃহ ভাগ সপ্ত বৈকুণ্ঠৰ আধাৰত পূৱা-পশ্চিমাকৈ নিৰ্মাণ কৰিছিল। নামঘৰৰ বেৰ সমূহ চাললৈকে লগাই দিয়া নাছিল যাতে জাতি, ধৰ্ম, বৰ্ণ নিৰ্বিশেষে সকলোয়ে মুক্তভাৱে ভগৱানৰ গুণানুকীৰ্তন শ্ৰৱণ কীৰ্তনৰ লগতে দৰ্শন আৰু সেৱা কৰিব পাৰে।

নামঘৰৰ মণিকূটৰ ফালৰ পৰা প্ৰথম কোঠালীৰ খুটা যোৰৰ উত্তৰ ফালৰ খুটাটোক লাই খুটা বোলা হয়।যাক গুৰু খুটা বুলিও কোৱা হয়। কাৰণ এই খুটাত প্ৰতিষ্ঠিত আসনত গুৰুস্হানীয় ব্যক্তিয়ে আসন লয়। নামঘৰৰ এই মূলগৃহ ভাগতেই সদা-সব্বদা পালনীয় চৈধ্য প্ৰসংগ সমূহীয়া নাম-প্ৰসঙ্গ,নাট-ভাওনা আদিৰ প্ৰদৰ্শন কৰা হয়।

মণিকূট :

নামঘৰৰ আটাইতকৈ ভক্তি পূৰ্ণ অংগ টিয়েই হ'ল মণিকূট।এই ভাগ নামঘৰৰ পূৱ দিশত মূলগৃহৰ লগত লগ লগাই সজা হয়। এই মণিকূটৰ অৰ্থ হৈছে 'মণি' অৰ্থাৎ ৰত্ন আৰু 'কূট' অৰ্থাৎ ঘৰ। অৰ্থাৎ নামৰত্নৰ গৃহ মণিকূট। মণিকূটৰ সোঁমাজত সপ্ত স্বৰ্গ যেনে-ভৱ,স্ব:,মহ:,জন:,তপ:,জপ:সত্যকাম ৰ আধাৰত সাত খলপীয়া সিংহাসন বা থাপনা প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয়। সিংহাসন ভাগি চাৰিচুকীয়াকৈ সপ্ত স্বৰ্গৰ আধাৰত সাত খলপীয়া কৰি ক্ৰমান্বয়ে ওপৰলৈ জোঙা কৰি একেবাৰে ওপৰত এটি ক্ষুদ্ৰাকৃতিৰ গৃহ সজা হয়।এই ক্ষুদ্ৰাকৃতিৰ গৃহ ভাগক কোৱা হয় 'আমহী' ঘৰ।

আমহী ঘৰ ভাগত ভাগৱত শাস্ত্ৰৰ দশম স্কন্ধৰ সাৰ মহাপুৰুষ শংকৰদেৱে ৰচনা কৰা 'গুণমালা' পুথি ভাগি শ্ৰদ্ধা আৰু ভক্তি সহকাৰে প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয়।সত্য,শৌচ, ক্ষমা আৰু দয়া ধৰ্মৰ এই চাৰি খুটিৰ আধাৰত আসনৰ চাৰিচৰণ,প্ৰতি চৰণৰ তলত উদ্ধক্ৰমত চাৰিটা কাছ আৰু তাৰ ওপৰত একোটাকৈ হাতী যাৰ ওপৰত একোটাকৈ সিংহ ক্ষোদিত কৰা হয়। ইয়াৰ তাৎপৰ্য হ'ল সংযমৰ প্ৰতীক কাছই ভক্ত সকলক ইন্দ্ৰিয় দমণ কৰি সংযম হৈ ভকতি কৰাৰ কথা সূচাইছে। আনহাতে,পাপ আৰু অহংকাৰৰ প্ৰতীক মন মাতংগ হস্তীক নামৰূপী সিংহই দমন কৰি মুক্তি দিয়াৰ কথা সূচায়। সেয়েহে,ভক্ত সকলে মনৰ সকলো আশা আকাংক্ষা মায়া মোহ আঁতৰ কৰি দশইন্দ্ৰিয় দমণৰ দ্বাৰা হৰি গুণ নাম শ্ৰৱণ কীৰ্তনৰ জৰিয়তে বশ কৰি ভগৱন্তৰ চৰণত আশ্ৰয় লৈ ভক্তি কৰি মুক্তি লভিবলৈ যত্ন কৰিব লাগে।

ছো-ঘৰ :

ছো-ঘৰ হ'ল নামঘৰৰ আন এটি মূখ্য অংগ।এই ঘৰ টি বিশেষকৈ নামঘৰত অনুষ্ঠিত কৰা ভাওনা আদিৰ বাবে ভাৱৰীয়া সকলৰ সাজ-পোছাক আদিৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। অৱশ্যে, আজিকালি নামঘৰৰ বিভিন্ন উৎসৱ আদিৰ বাবে ৰন্ধা বহা ইত্যাদি সমূহো এই ছো-ঘৰতেই সম্পাদন হয়।

বাট চ'ৰা বা কৰাপাট :

নামঘৰৰ পশ্চিম দ্বাৰৰ দিশত নামঘৰলৈ সোমোৱাকৈ বাটৰ মূৰত এটি সৰু ঘৰ সজা হয়।এই সৰু ঘৰ ভাগিৰ নামেই হ'ল বাট চ'ৰা বা কৰাপাট।এই কৰাপাটতেই আমন্ত্ৰিত গুণী জ্ঞানী সজ্জন সকলক আদৰণি জনোৱা হয়।

সামৰণি :

অসমীয়া জাতিৰ শিৰৰ মুকুট নামঘৰ হ'ল ঈশ্বৰপ্ৰেমী ধৰ্মপ্ৰাণ ভক্ত বৈষ্ণৱ সকলৰ মিলনৰ তীৰ্থভূমি।ইহকাল পৰকালত জীৱৰ শান্তি আৰু মুক্তিৰ বাবে একত্ৰিত হৈ ঈশ্বৰ ভগৱানৰ গুণানুকীৰ্তন কৰাৰ একমাত্ৰ কেন্দ্ৰস্থল। ইয়াৰ উপৰিও অসমীয়া জাতিৰ ক'লা সংস্কৃতি সাধনৰ নাট্যশাল এই নামঘৰ।এই নামঘৰৰ মজিয়াতে বিভিন্ন সামাজিক সমস্যা সমাধান, প্ৰতিৰোধ কৰি গ্ৰাম্য অঞ্চলত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ উন্নয়নমূলক কামৰ আঁচনি লৈ গাওঁ বা অঞ্চলটোৰ উন্নতি সাধন কৰিব পাৰি। মহাপুৰুষ জনাই মানৱ জীৱন উত্তৰণ ঘটাই এখন সুন্দৰ সমাজ গঢ়ি তোলাৰ আদৰ্শৰে যি নামঘৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল, সেই আদৰ্শ শিৰোগত কৰি সমাজত ঐক্য-শান্তি আৰু প্ৰগতিৰ হকে নামঘৰৰ প্ৰতি মনোযোগ দিয়াটো আমাৰ পৰম কৰ্তব্য।।

• আৰু পঢ়িব পাৰে- মহাপুৰুষীয়া শৰণ ৰীতি।